واردات کالا

مراحل واردات کالا در شرکت‌های واردکننده

شرکت‌های واردکننده بایستی اشراف کافی به قوانین و مقررات صادرات و واردات به کشور داشته باشند. اشراف به قوانین واردات کالا به ایران در حوزه تخصص شرکت‌های خدمات بازرگانی می‌باشد. در ابتدای امر تولیدکننده، بازرگان، شرکت واردات یا خریدار بنا به دلایل و شرایطی که دارد، نیازی را در بازار احساس می‌کند و متوجه می‌شود که می‌تواند با استفاده از روابط یا با استفاده از مشتری‌های خود کالای مدنظر را به بازار موجود وارد و از منافع آن بهره ببرد. یا بنا به نیاز سنجی و امکان‌سنجی‌ها در شرکت‌های تولیدی و تحقیقات بازار (market research) یا شم تجاری بازرگان تشخیص می‌دهد که موعد واردات کالایی خاص فرا رسیده‌است. در این حالت مطالعه اندازه بازار مورد نظر و بخش‌بندی بازار و سهم رقبا از بازار، شناخت میزان تقاضا و مصرف و درک ضرورت نیاز مردم به آن کالا پیش از واردات از دیگر کشورها باید مورد بررسی قرار گیرد و با توجه به درآمد و مصرف سرانه می‌توان متوجه شد که مردم به چه اندازه حاضر به پرداخت هزینه برای آن کالای خاص می‌باشند و این امر در کنار برآورد هزینه‌های بازرگانی و واردات کالا نهایتاً منجر به برآورد صحیحی از واردات کالا ایجاد می‌نماید.

در گام بعدی شرکت واردکننده یا تولیدکننده باید تصمیم بگیرد که کالای مورد نظر خود را از کدام کشور مبدأ وارد نماید. البته در خصوص کالاهایی که دارای برند و نام تجاری مشخص هستند کار بازرگان آسان‌تر است زیرا از قبل مشخص می‌شود که کدام برند را باید از کدام کشور مبدأ خریداری نمود. به عنوان مثال شرکت‌های پتروشیمی اعلام می‌کنند که به کالای خاصی با نام تجاری و برند معینی نیاز دارند، در این حالت شرکت بازرگانی واردات کالا را با توجه به برند آن از کشور مورد نظر انجام می‌دهد. این خلاصه‌ای بود از کلیات مراحل واردات کالا در شرکت واردکننده.

حال در صورتی که شرکت صادرات و واردات یا شرکت تولیدی، کشور خاصی را به منظور واردات مد نظر نداشته باشد باید تصمیم گرفت که واردات از کدام کشور چرا و چگونه انجام گردد؟ البته برخی از کالاها دارای برند مبدأ هستند به عنوان مثال شلوار جین با واردات از ترکیه تأمین می‌شود یا واردات ماشین آلات صنعتی در کارخانه‌های با سطح تکنولوژی بالا با واردات از آلمان صورت می‌گیرد، یا واردات شیرآلات و صنایع پمپ‌سازی با واردات از ایتالیا انجام می‌شود. به عنوان مثال در صورتی که کسی تمایل به واردات اسباب بازی داشته باشد می‌بایست واردات خود را از شانتو چین انجام دهد.

دقت کنید که قبل از دست بکار شدن برای واردات هر نوع کالایی در مدیریت بازرگانی، می بایست ابتدا شرایط قانونی ورود آن کالا را به دقت مطالعه نمایید. در این خصوص لازم است تا خودتان شخصا به آخرین نسخه قوانین و مقررات واردات کالا مراجعه کنید و از اطمینان کردن به شنیده ها و توصیه های دیگران، بدون بررسی قوانین توسط شخص خودتان، اکیدا بپرهیزید.

فراموش نکنید که در مدیریت بازرگانی، این سرمایه شما است که در صورت بروز اشتباهات محاسباتی، در معرض ریسک قرار خواهد گرفت. پس قبل از هر اقدامی، آخرین نسخه قوانین مربوط به ورود کالا را مطالعه کنید و مطمئن شوید، ممنوعیت یا محدودیت قانونی، برای فعالیت شما وجود نداشته باشد. پیشنهاد میکنیم برای بالا بردن اطلاعات خود در زمینه آموزش واردات، و همچنین آگاهی هر چه بیشتر و دقیق تر از قوانین و مقررات گمرکی در حوزه واردات کالا، کتاب مقررات صادرات و واردات کشور را حتما مطالعه نمایید. توجه کنید که شما باید همیشه آخرین نسخه ارائه شده این کتاب را تهیه کنید.

بر اساس آخرین گزارشهای جهانی، ایران ۴۶ امین کشور دنیا در حوزه صادرات است. در سال ۲۰۱۷ ایران ۵۳.۳ بیلیون دلار صادرات و ۴۹.۹ بیلیون دلار واردات داشته و در نتیجه تراز تجارت خارجی ایران ۳.۸۴ بیلیون دلار مثبت گردیده است. در سال ۲۰۱۷ تولید ناخالص داخلی ایران ۴۵۴ بیلیون دلار بوده و سهم هر ایرانی از تولید ناخالص داخلی ۲۰.۸ هزار دلار می باشد.

در سال ۲۰۱۷ ایران ۴۹.۹ بیلیون دلار واردات داشته و ۵۰ امین اقتصاد بزرگ دنیا در حوزه واردات قرار گرفته است. در طول پنج سال منتهی به سال ۲۰۱۷ ایران سالانه حدوده ۰.۶ درصد از صادرات خود کم کرده و از ۵۱.۲ بیلیون دلار در سال ۲۰۱۲ به ۴۹.۹ بیلیون دلار در سال ۲۰۱۷ رسیده است. بیشرین میزان واردات ، واردات ماشین به میزان ۵.۴۲% و به دنبال ان قطعات خودرو به میزان ۳.۴۲ % بوده است

یک واردکننده هم باید نسبت به قوانین کلی و پایه‌ای آشنایی داشته باشد و هم به تغییرات در مقررات جزئی تسلط داشته باشد. در ادامه به مهم‌ترین قوانین واردات کالا اشاره می‌کنیم.

قانون مقررات صادرات و واردات: این قانون یکی از اصلی‌ترین قوانین پایه‌ای مربوط به تجارت بوده که در سال 1372 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است. مطالعه این قانون برای تمام فعالان حوزه تجارت الزامی بوده که شامل 24 ماده مختلف است. اگرچه رعایت این قانون اهمیت زیادی دارد، اما همانند سایر قوانین تصویبی دیگر بیشتر به بیان کلیات و خط‌ قرمزهای کلی پرداخته است.

آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات: این آیین‌نامه در راستای قانون فوق و در سال 73 توسط هیئت وزیران به تصویب رسیده است. آیین‌نامه مذکور در 46 ماده تنظیم شده و دارای نکات اجرایی مختلفی در خصوص صادرات و واردات است. از همین رو مطالعه آن جهت آشنایی با مقررات واردات کالا بسیار مفید خواهد بود.

قانون و آیین‌نامه امور گمرکی: این قانون نیز در سال 1390 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده که حاوی نکات ارزشمندی در خصوص ترخیص کالا و فرایندهای گمرکی است. آیین‌نامه این قانون نیز تجار و بازرگانان را بیشتر با قوانین واردات کالا آشنا خواهد کرد.

کتاب مقررات صادرات و واردت: این کتاب حاوی نکات اجرایی بسیار زیادی در خصوص وادرات و صادرات کالاهای مختلف و تعرفه‌های مرتبط با آنها است. کتاب مذکور هر ساله بروزرسانی شده و توسط سازمان توسعه تجارت منتشر می‌شود. نسخه الکترونیکی آن از طریق سایت سازمان تجارت در دسترس خواهد بود.

بخشنامه‌های اجرایی: بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی جزء مهم‌ترین قوانین واردات کالا محسوب می‌شوند که شما را با جزئی‌ترین و بروزترین مقررات این حوزه آشنا می‌کند. برای اطلاع از این بخشنامه‌ها باید به صورت روزانه اخبار و اطلاعات مربوط به تجارت و واردات کالاهای مختلف را بررسی کنید.

صدور بارنامه یا BL

بارنامه سندی است که بسیار حائز اهمیت بوده٬ به خصوص زمانی که ادعای خسارت از بیمه را داشته باشید میتواند کمک بزرگی برای شما باشد.
بارنامه سندی است که آنرا نمیتوان به فرد دیگری انتقال داد و نشان دهنده ی مالکیت کالاست .
محتویات بارنامه شامل موارد زیر است:
• فروشنده کالا در مبدا
• ابعاد کانتینر کالا و وزن ناخالص(وزنی که خود کالا و بسته بندی کالا را شامل میشود)
• شماره و تعداد کانتینرکالا
• تعداد بسته های موجود در هر کانتینر
• تاریخ حرکت کالا از کشور مبدا
• مشخصات صاحب کالا و کشتیرانی
• همچنین مبدا و مقصد کالا
از آنجا که هر اصلاحی در بارنامه حین پروسه واردات کالا نیاز است در مبدا صورت گیرد در هنگام درج اطلاعات بارنامه دقت کافی صورت گیرد.
برای پروسه ی ترخیص کالا از گمرک پس ار تایید مشتری بارنامه ای برای واردات کالا توسط شرکت کشتی رانی صادر شده و به دست ما میرسد.

صدور قبض انبار (N.W.R) در ترخیص کالا از گمرک

پس از اینکه کالا در گمرک بارگیری شد باید قبل از تحویل در انبار تخلیه شود. این اتفاق دو حالت دارد:
• اول اینکه کالا کم وزن بوده و قابلیت تخلیه در انبار را دارد.
• حالت دوم نیز این است که کالا وزن بالایی دارد و به همراه کانتینر در محوطه تخلیه میشود.
به قبضی که پس از مرحله ی واردات کالا و تخلیه ی بار و تطبیق کالا صادر میشود قبض انبار میگویند.
این قبض شامل اطلاعات زیر است:
• نام صاحب کالا
• نوع کالا
• بسته بندی
• تعداد بسته کالا
• تاریخ دقیق تحویل و تخلیه کالا
• شماره، تعداد و سایز کانتینر کالا
• شماره بارنامه اصلی
• گمرک ورودی
• وزن ناخالص کالا و …

اظهار نامه ی گمرکی و گرفتن کوتاژ

حالا زمان آن رسیده است برای واردات کالا پس از اخذ مجوز کالا از اداره بازرگانی وارد سایت گمرک شویم. (EPL.IRICA.IR) سپس اظهار نامه ی گمرکی کالای مورد نظرمان را ثبت میکنیم. مراحل آن را با هم مرور میکنیم.
• برای شروع ترخیص کالا از گمرک نیاز است تا بعد از درج اطلاعات و اپلود کردن مدارک اظهارنامه کد کوتاژ را دریافت کنیم.
• در این مرحله پس از تایید نهایی کوتاژ مبلغ گمرکی را هم نیاز است تا واریز کنیم. سپس اظهارنامه به کارتابل گمرک ارسال میشود.
• در این مرحله بسته به نوع کالا اگر نیاز به ارزیابی داشته باشد که اصطلاحا مسیر قرمز نامیده میشود. کالا توسط ارزیاب در گمرک اظهاری ارزیابی شده و ارزیاب مشخصات کالا رابررسی، تایید و در قسمت پیغام های اظهارنامه درج و به مرحله کارشناس ارسال مینماید.
• کارشناس مربوطه در گمرک اظهارنامه برای واردات کالای مد نظر را بررسی و در سیستم به ما اطلاع می دهد. اگر نیاز به اصلاح یا انجام مراحلی دارد ما را از طرق پیغام اظهارنامه مطلع می سازد.
این پروسه تا زمانی ادامه پیدا میکند تا تاییدیه گرفته شود و اظهارنامه به مرحله بعد ارسال شود.

اخذ مجوزهای مورد نیاز واردات کالا

پس از مرحله ی واردات کالا برای ترخیص کالا از گمرک بعد از اینکه اظهار نامه گمرکی را ارسال کردیم و کوتاژ را دریافت کردیم.
با توجه به نوع کالا یک سری مجوز برای ما تعیین میشود که نیاز است تا تمامی آنها را دریافت کنیم.
مثلا برای واردات کالا ی مواد غذایی الزاما مجوز اداره ی بهداشت نیاز دارد. مجوزهای دیگر عبارتند از:
• استاندارد
• قرنطینه
• تعیین ماهیت
• وزارت دفاع
• محیط زیست و …

مرحله نهایی بارگیری کالا

بعد از تاییدیه کامل کارشناس گمرک برای واردات کالا ی مد نظرمان وارد مرحله ی صدور مجوز بارگیری میشویم.
در این مرحله با در دست داشتن پروانه ی گمرکی که سیستم گمرک به ما داده به گمرک اظهاری به صورت حضوری مراجعه میکنیم.
پس از دریافت مجوز بارگیری، کالا بارگیری شده و به درب خروج گمرک ارسال میشود.
پیش نیاز دریافت پروانه ی گمرکی موارد زیر است:
1. تایید کارشناس
2. اخذ مجوزهای مورد نیاز
3. پرداخت مالیات علی الحساب لحاظ شده توسط سیستم
در این مرحله کارشناس درب خروج مراحل اظهار را چک کرده و اجازه خروج کالا را صادرمیکند. ترخیص کالا از گمرک در این مرحله به پایان میرسد.